BlockAdBlock

Wykryto wtyczkę Adblock zainstalowaną w przeglądarce. Niektóre treści na stronie mogą nie wyświetlać się poprawnie.

Szlaki piesze

Starachowice zapraszają na swoje barwne szlaki turystyczne

 

Szlak niebieski pieszy im. E. Wołoszyna Wąchock – Cedzyna (45,5 km)

(0,0 km) Wąchock PKP - w okolicy ruin zabytkowego zespołu przemysłowego z XIX w., resztki kanału wodnego, pałac Schoenberga (w remoncie) i pozostałości przepustu na rz. Kamiennej.
(0,8 km) Wąchock PKS - MZK i PKS do Starachowic i Skarżyska, zabytkowy zespół klasztorny opactwa cystersów, muzeum, miejsca pamięci narodowej związane z Powstaniem Styczniowym 1863 r. i udziałem AK w II Wojnie Światowej.
(2,7 km) Rataje. Zabytkowy drewniany kościółek, dworek z XIX w.
(5,0 km) Polana M. Langiewicza. Miejsce obozowania powstańczych oddziałów Mariana Langiewicza 1863 r.
(10,0 km) Wykus - polana. Miejsce obozowiska zgrupowań partyzanckich żołnierzy AK. Kapliczka - pomnik poległych żołnierzy AK.
(17,0 km) Sieradowice. PKS do Starachowic.
(20 km) Bodzentyn Połączenie ze szlakiem zielonym: Starachowice - Łączna. PKS do: Starachowic, Kielc, Skarżyska. Zabytkowy układ urbanistyczno - krajobrazowy z dwoma rynkami i częściowo zachowanymi obwarowaniami dawnego miasta. Ruiny zamku biskupów krakowskich. Kościół parafialny z cennym wyposażeniem. Zagroda świętokrzyska - punkt etnograficzny Muzeum Wsi Kieleckiej.
(22,5 km) Góra Miejska. (428 m n.p.m.).
(28,5 km) Święta Katarzyna. Połączenie ze Szlakiem Głównym (czerwonym): Gołoszyce -Kuźniaki. PKS z Kielc i Starachowic. Zabytkowy zespół klasztorny XV-XIX w. Kapliczki z XVIII-XIX w. Pomniki poświęcone Stefanowi Żeromskiemu i partyzantom Ziemi Kieleckiej. Schronisko młodzieżowe, Dom Wycieczkowy PTTK “Jodełka”, Zajazd “Baba Jaga” i kwatery prywatne.
(29,5 km) Krajno Zagórze II. PKS do Kielc.
(34,5 km) Ciekoty. PKS i MPK nr 10 do Kielc. Miejscowość dziecięcych i młodzieżowych lat Stefana Żeromskiego - płyta pamiątkowa. Pole biwakowe nad stawem.
(36,5 km) Przełom Lubrzanki. MPK nr 10 do Kielc. Połączenie ze szlakiem czerwonym: Gołoszyce - Kuźniaki.
(37,5 km) Ameliówka. PKS i MPK nr 10, 38 do Kielc. Miejsca noclegowe w ośrodkach wypoczynkowych.
(39,0 km) Mąchocice Dolne. PKS i MPK nr 10, 38 do Kielc.
(45,5 km) Cedzyna. PKS i MPK do Kielc. Zalew o pow. 67 ha z kąpieliskiem i wypożyczalnią sprzętu wodnego. Miejsca noclegowe w ośrodkach wypoczynkowych.

Szlak niebieski pieszy im. St. Jeżewskiego Pętkowice PKS – Święty Krzyż (80 km)

(0,0 km) Pętkowice. PKS z Ostrowca Świętokrzyskiego. Płyta upamiętniająca egzekucję mieszkańców w 1944 r.
(1,5 km) Pętkowice Kościół.
(4,5 km) Bidzińszczyzna.
(8,5 km) Bałtów Młyn. PKS i MPK do Ostrowca Świętokrzyskiego. Pomniki przyrody nieożywionej - wywierzyska, Rezerwat Przyrody “Modrzewie”.
(10,5 km) Bałtów Pałac. Budowla z końca XIX w.
(11,5km) Bałtów Zamoście. Rezerwat leśny “Ulów”- pomnik przyrody, aleja dębowa.
(15,5 km) Glina-Magonie PKS i MPK.
(20,5 km) Rezerwat archeologiczny “Krzemionki Opatowskie”.
(23,5 km) Sudół. Pomnik powstańców 1863 r.
(24,5 km) Sudół Dolny. (28,5 km) Dębowa Wola PKS i MPK.
(32,5 km) Leśniczówka Jeleniec.
(34,5 km) Gajówka.
(36,0 km) Kaplica wzniesiona w 1430 r. uchodzi za najstarszą wolnostojącą kaplicę w Polsce.
(41,0 km) Pomnik w Janiku. Miejsce bitwy oddz. AL.
(45,0 km) Kunów PKP. Linia kolejowa: Skarżysko - Ostrowiec, MPK do Ostrowca Świętokrzyskiego. Zabytkowy kościół z otoczeniem (dzwonnica i plebania).
(49,0 km) Nietulisko. Połączenie (ok. 2 km) ze szlakiem czarnym do Nietuliska Fabrycznego. Ruiny Zespołu Walcowni z 1834-1845 r., pozostałości ogrodzenia i układu wodnego. Osiedle fabryczne.
(55,0 km) Doły Biskupie. Zabytkowy zespół przemysłowy z osiedlem fabrycznym z XIX-XX w.
(56,0 km) Doły Opacie. Pomnik przyrody nieożywionej - odsłonięcie skał w dawnym kamieniołomie.
(58,5 km) Kałków Wióry. Budowa dużego zbiornika retencyjnego.
(60,0 km) Kałków-Godów. Sanktuarium Maryjne - Dom Pielgrzyma, Golgota - kaplica męczeństwa narodu Polskiego.
(63,5 km) Pokrzywnica. PKS do Starachowic. Park dworski - pomnikowe drzewa.
(65,5 km) Włochy.
(69,0 km) Grzegorzowice. Połączenie ze szlakiem czarnym: Nowa Słupia - Góra Szczytniak. Romańska rotunda i pozostałości zabudowań dworskich ze starodrzewem - pomniki przyrody.
(72,5 km) Stara Słupia - Podchełmie.
(76,5 km) Nowa Słupia. (80,0 km) Łysiec (595 m n.p.m.) - Święty Krzyż. Pobenedyktyński zabytkowy zespół klasztorny, w zabudowaniach dwa muzea: Muzeum Misyjne OO. Oblatów i Muzeum Przyrodniczo - Leśne Świętokrzyskiego Parku Narodowego.

Starachowice – Łączna (36 km)

(0,0 km) Starachowice Zachodnie PKP. Przystanek na linii kolejowej: Skarżysko - Sandomierz - Rozwadów, dworzec PKS. Muzeum Przyrody i Techniki Ekomuzeum im. J. Pazdura, z Zabytkowym Zespołem Wielkopiecowym, Muzeum Regionalne PTTK, Izba Pamięci Żydów Wierzbnickich, zabytkowe osiedla przemysłowe, rekreacyjne zbiorniki wodne.
(11,0 km) Bronkowice. PKS do Starachowic.
(12,0 km) Radkowice. PKS do Starachowic. Zabytkowy drewniany kościół, starodrzew parku podworskiego.
(15,0 km) Tarczek. PKS do Starachowic i Kielc. Zabytkowy kościół, przy kościele i w parku podworskim pomniki przyrody.
(20,0 km) Bodzentyn. PKS do: Starachowic, Kielc, Skarżyska. Połączenie ze szlakiem niebieskim: Wąchock - Cedzyna. Zabytkowy układ urbanistyczny z dwoma rynkami i częściowo zachowanymi obwarowaniami d. miasta, ruiny zamku biskupów krakowskich, kościół parafialny z cennym wyposażeniem, zagroda świętokrzyska - punkt etnograficzny Muzeum Wsi Kieleckiej.
(23,0 km) Psary Stara Wieś. PKS do Kielc.
(25,0 km). Psary Podlesie. Pomnik w miejscu rozstrzelania mieszkańców.
(29,0 km) Bukowa Góra (482 m n.p.m.) - najwyższy szczyt pasma Klonowskiego. Początek szlaku żółtego do Barczy. Skałki - pomnik przyrody nieożywionej.
(36,0 km) Łączna PKP. Przystanek na linii kolejowej: Kielce - Skarżysko Kamienna.

Szlak żółty pieszy Starachowice – Iłża (30 km)

0,0 Starachowice Dworzec PKP Starachowice Zach
6,6 Lipie Komorniki (węzeł szlaków, przystanek kolejki wąskotorowej)
7,9 Lipie – szkoła
9,5 Lipie – jeziorko
13,3 Zębiec (droga krajowa nr 9)
14,5 Zębiec – Zakłady Górniczo-Metalowe
19,7 Piotrowe Pole
22,4 pomnik poległych partyzantów AK z oddziału „Potoka”
23,9 Koszary PKS
25,0 Kotlarka PKS
26,4 Kotlarka Budy
28,0 Kotlarka Krzyże
29,5 Iłża – ul. Św. Franciszka.
30,0 Iłża PKS

Od dworca PKP Starachowice Zach. szlak prowadzony jest wraz ze szlakiem pieszym czerwonym przez park, obok budynku PTTK. Ulicą Krywki, obok kapliczki św. Barbary, dochodzi do ul. Na Szlakowisku.
Po prawej stronie znajduje się wejście na teren Muzeum Przyrody i Techniki, a po lewej – hałda szlaki wielkopiecowej. Dalej szlak przecina Al. AK i schodami obok sądu dochodzi do ul. Lipowej. Wchodzi do lasu obok ogródków działkowych, a następnie pod hałdę kopalni rudy żelaza „Majówka”. Leśnymi drogami i linią oddziałową dochodzi do wioski Lipie – węzeł szlaków, początek szlaku czarnego do Rudy.
W odległości 200 m na czarnym szlaku, zlokalizowane jest pole biwakowe.
Za wioską szlak skręca z linii oddziałowej i wchodzi w las, w drogę do zbiornika p. pożarowego na rzece Kotyzka. Ponownie wraca na linię zwaną „Strażową”. Na kolejnej „leżni”, przecince leśnej, zlokalizowano początek szlaku zielonego – do Nadleśnictwa Marcule. Szlak żółty przecina drogę krajową nr „9”, mija zakład w Zębcu i linią oddziałową dochodzi do „Gościńca Iłżeckiego”. Przez Piotrowe Pole, obok pomnika poległych żołnierzy AK, dochodzi do wioski Koszary.
Przez wioskę Kotlarka dochodzi do przysiółka Kotlarka Budy. Polną drogą dochodzi do krzyży i kapliczki a następnie do ul. Św. Franciszka w Iłży. Po prawej stronie wejście na zamek, po lewej – Muzeum Regionalne. Drogą w prawo idziemy w kierunku Lipska – do przystanku PKS Iłża.

Szlak czarny pieszy Starachowice – Polana Langiewicza – Wykus (9 km)

(0,0 km) Starachowice Zachodnie PKP i PKS. Muzeum Przyrody i Techniki Ekomuzeum im. J. Pazdura z Zabytkowym Zespołem Wielkopiecowym, Muzeum Regionalne PTTK, Izba Pamięci Żydów Wierzbnickich, zabytkowe osiedla przemysłowe, rekreacyjne zbiorniki wodne
(5,5 km) Polana M. Langiewicza. Przed polaną połączenie ze szlakiem niebieskim: Wąchock - Cedzyna. Miejsce obozowania oddziałów powstańczych Mariana Langiewicza 1863 r.
(9,0 km) Wykus - polana. Miejsce obozowiska zgrupowań partyzanckich żołnierzy AK, kapliczka Matki Boskiej Bolesnej - pomnik poległych żołnierzy AK. Dalej szlak niebieski: Wąchock-Cedzyna.

Szlak czarny pieszy Ruda – Mirzec (32 km)

Początek szlaku zlokalizowany jest na przystanku MZK obok szkoły w Rudzie. Prowadzony jest drogą w kierunku Starachowic. W lesie przed wioską Adamów skręca na północ do rezerwatu „Skaty pod Adamowem". Leśnymi drogami doprowadza do leśniczówki Lubienia (wiata z miejscem na ognisko) i do rezerwatu „Rosochacz".
Dalej prowadzony jest na północ, do brukowanej drogi do Lipia. Skrajem wioski, obok przystanku kolejki wąskotorowej, dochodzi do węzła szlaków w Lipiu-Komoraikach. Od tego miejsca zostały naniesione nowe znaki. Prowadzony jest wraz ze szlakiem żółtym Iłża - Starachowice. Przecina drogę Starachowice - Lipie i leśnymi drogami dochodzi do pokopanianej hałdy „Majówka 4". Szlak żółty skręca na południe do Starachowic, natomiast szlak czarny prowadzi prosto - wraz ze znakami niebieskiego szlaku spacerowego.
Po dotarciu do starego torowiska kolejki wąskotorowej, szlak niebieski skręca na południe do Starachowic, szlak czarny na północ. Leśną drogą prowadzoną na torowisku dochodzimy do drogi p. pożarowej nr 7. Szlak skręca na zachód, ale po około 200 metrach ponownie prowadzony jest leśną drogą na północ. Przecina linię oddziałową i dochodzi do drogi p. pożarowej nr 9, skręcając na zachód. Na wprost- na pomoc, poprowadzony jest odcinek (około 600 m) szlaku spacerowego (inne znaki) do mogiły partyzantów z oddziału „ Jędrusie". Szlak czarny dochodzi do drogi Starachowice - Tychów, na wprost pomnika partyzantów z oddziału BCH. Linią oddziałową doprowadza do tzw. „białej drogi", a nią do drogi Wąchock - Mirzec.
Po wyjściu z lasu skręca na zachód, a w wiosce - na północ. Przecina drogę Pastwiska - Skarżysko Kamienna i obok cmentarza, kościoła, wchodzi na plac z przystankami MZK i PKS. Jest to koniec szlaku o długości 32 km.

Szlak zielony turystyczny pieszy Wokół zalewu w Brodach (15 km)

Szlak dostępny do wędrowania / lub jazdy rowerem/ w obu kierunkach, opis został dokonany w jednym kierunku. Początek/koniec szlaku przy budynku GOK w Brodach. Kolor szlaku – zielony. Szlak od budynku GOK w Brodach prowadzony jest na wschód, skręca w prawo na wzniesieniu i wraz ze znakami pieszego szlaku czerwonego dochodzi do zabytkowego kościoła w Krynkach. Za kościołem drogą w dół obok cmentarza, schodzi do drogi w kierunku Starachowic i skręca na północ do linii kolejowej, a zarazem do przejazdu kolejowego.
Od budynku stacji PKP w Brodach kierujemy się na wzniesienie, na północ – ul. Wójtowską w Brodach obok byłego ośrodka Relaks. Następnie schodzimy w dół do potoku Ruśnia.
Skręcamy w lewo i leśną drogą, skrajem wysokiego lasu idziemy - wraz z czarnym szlakiem rowerowym do pól wioski Ruda. Drogą gruntową, obok stacji gazowej i sadzawki wchodzimy do wioski. Skręcamy w lewo, przechodzimy tunelem - przejściem dla pieszych pod linią kolejową i następnie skręcamy w prawo, w kierunku widocznego budynku szkoły.
Idąc ulicą Nad Zalewem lekko w górę wraz ze znakami szlaku pieszego czerwonego, mijamy po prawej stronie sklep. Na wzniesieniu skręcamy w prawo - po kilkudziesięciu metrach można skręcić w lewo (bez znaków szlaku), w polną drogę w kierunku pomnika przyrody „Skały w Rudzie”.
Idąc dalej za znakami wraz z pieszym szlakiem czerwonym, dochodzimy do wiaduktu kolejowego w Stykowie. Po zejściu z głównej drogi, idziemy ulicą na zachód, a następnie na południe - do widocznego mostu na rzece Kamiennej.
Po przejściu na drugą stronę rzeki skręcamy w lewo na wał i drogą gruntową idziemy w kierunku zabudowań wsi Styków. Dochodzimy do drogi Starachowice – Ostrowiec, a idąc na wschód chodnikiem, mijamy po lewej stronie ośrodki rekreacyjne.
Obok zajazdu skręcamy w lewo, w drogę w kierunku Brodów. Po kilkudziesięciu metrach przed „oczkiem wodnym” skręcamy w prawo. Brzegiem małego zbiornika wodnego dochodzimy do skraju lasu i wraz ze znakami pieszego szlaku czerwonego wchodzimy do rezerwatu skalnego „Skały w Krynkach”.
Szlak czerwony prowadzi do "skalnych grzybów", natomiast zielony skręca w lewo na północ i łukiem doprowadza do skalnego wąwozu. Po około 200 metrach szlaki łączą się ponownie i dalej prowadzą razem w górę do drogi asfaltowej z Krynek.
Szlak czerwony przecina drogę i prowadzony jest dalej prosto, natomiast szlak opisywany skręca w lewo w kierunku widocznych zabudowań.
Po dojściu do wioski skręca w Krynkach ponownie w lewo w ul. Porzeczną i schodzi w dół do drogi nad zalewem. Po prawej stronie mijamy „Bar pod lipą”.
Droga prowadzi do zapory. Przed popiersiem St. Staszica w Brodach skręcamy w lewo na koronę zapory.
Po przejściu na drugą stronę dochodzimy do przystanku komunikacji miejskiej (węzeł szlaków), gdzie zlokalizowano koniec/początek szlaku – około 300 m od miejsca biwakowego na terenie ośrodka sportowego.

Kilometraż szlaku:
0.0 Początek/koniec szlaku –budynek GOK w Brodach
0.4 Krynki, kościół
1.0 stacja PKP Brody
1.5 ul Wójtowska w Brodach, skręt w lewo
2.0 ul Spokojna w Brodach, skręt w lewo w dół
2.7 skraj lasu, skręt w lewo
2.8 potok Ruśnia
3.4 początek pól wsi Ruda
3.9 wieś Ruda ul. Duża
4.4 droga nad zalewem
4.8 szkoła w Rudzie, przystanek MPK
5.3 dojście do skał w Rudzie
7.0 wiadukt w Stykowie
7.4 most na Kamiennej, skręt w lewo na groblę
8.9 droga Starachowice – Ostrowiec
9.9 zajazd „Karpik”, przystanek PKS
10.3 zalew „Oczko”, skręt w prawo
10.6 początek rezerwatu „skały w Krynkach”, szlak czerwony pieszy
11.6 dojście do drogi do Krynek
12.1 Krynki, skręt w lewo w ul. Poprzeczna
13.3 droga wokół zalewu, skręt w prawo
14.8 Brody -tama, przystanek MZK linii nr 13
15.0 Brody -tama, przystanek MZK linii nr 9 - początek/koniec szlaku

Czerwony szlak spacerowy Starachowice, ul. Południowa – Polana M. Langiewicza – Starachowice, ul. Południowa (8 km)

Szlak rozpoczyna się w Starachowicach przy skrzyżowaniu ul. Moniuszki z ul. Południową, (przystanek MZK). Od przystanku idziemy w kierunku zachodnim, po dojściu do końca ulicy skręcamy w lewo i idziemy równolegle do linii brzegowej zalewu na rzeczce Lubianka aż do (0,8 km) lasu.
Dalej szlak przebiega leśną drogą po lewej stronie strumienia wpadającego do Lubianki. Po dojściu do (0,3 km) okazałego buka skręcamy w lewo do (4,3 km) Polany M. Langiewicza. Powrót - ok. 150 m droga biegnie wspólnie z niebieskim i czarnym szlakiem pieszym, aż do (4,3 km) źródełka.
Za źródełkiem dalsza część szlaku prowadzi prawą stroną strumyka. Po ok. 3 km spaceru przekraczamy (7,1 km) strumień i już ścieżką po jego lewej stronie dochodzimy do zalewu Lubianka. Obchodzimy zalew po jego zachodniej stronie i dochodzimy do przystanku MZK na ul. Południowej.

Ścieżka dydaktyczna w Rezerwacie „Rosochacz”

Rezerwat jest położony k. miejscowości Lubienia, na skraju lasu, przy drodze Starachowice - Lubienia. Na trasie ścieżki dydaktycznej, w kształcie pętli o długości 2 km, jest 29 stanowisk edukacyjnych opatrzonych tablicami informacyjnymi. Dobre położenie komunikacyjne oraz bogactwo przyrody wokół ścieżki sprawiają, że stanowi ona idealną trasę na rodzinny spacer. Rezerwat "Rosochacz" połączony jest czarnym szlakiem pieszym (7 km) z przystankiem kolejowym w Lipiu na zabytkowej trasie kolei wąskotorowej Starachowice-Iłża.

Ścieżka dydaktyczna Radkowice – Śniadka

Przystanek 1 - Radkowice, pomnik przyrody - 300-letni wiąz górski (w obrębie parku podworskiego).
Przystanek 2 - Radkowice, zabytkowy drewniany kościół.
Przystanek 3 - Radkowice Kolonia, wąwóz lessowy z drogą na dnie.
Przystanek 4 - Radkowice Kolonia, wąwóz lessowy okresowo prowadzący potok.
Przystanek 5 - Trzcianka - punkt widokowy,
Przystanek 6 - Trzcianka, regionalizm w architekturze wsi.
Przystanek 7 - Śniadka, obiekt geologiczny.

Szlak zielony pieszy Lubienia – Zębiec (4 km)

Lubienia – Zębiec, węzeł na żółtym szlaku – Marcule, przystanek kolejowy Starachowickiej Kolejki Wąskotorowej i Ośrodek Edukacji Przyrodniczej (Nadleśnictwo Marcule) – około 4 km.

Czerwony Szlak Milenijny

Skarżysko Kam. - Starachowice – Kałków (54 km)

Skarżysko Kam. - Starachowice (26,4 km)

0,0 km Skarżysko Miejskie Centrum Kultury – PTTK
2,8 km Skarżysko ul 3 Maja –dom Sedlaka
4,5 km Skarżysko Kamienna pomnik żołnierzy AK
8,0 km młyn na rzece Kamiennej z agregatem prądowym
8,9 km młyn i stadnina koni – gospodarstwo agroturystyczne
10,3 km pozostałości młyna w rzece Kamiennej
11,8 km Marcinków
17,0 km Wąchock - kapliczka św. Rocha
17,9 km Wąchock –wał przeciwpowodziowy rzeki Kamiennej
18,2 km Wąchock – klasztor
18,5 km Wąchock – rynek
20,1 km Wąchock – przejazd kolejowy /ul Krzemienica/
21,4 km Wąchock kapliczka Św. Jacka
22,8 km Starachowice ul Bema /MZK/
25,5 km Starachowice Zach. PKP
26,0 km Starachowice Zach. Przystanek MZK
26,4 km Starachowice ul. Marszałka Piłsudskiego, brama Muzeum Przyrody i Techniki

STARACHOWICE - Kałków, sanktuarium MB Bolesnej Królowej Polski

0,0 km Starachowice ul. Marszałka Piłsudskiego, brama Muzeum Przyrody i Techniki
0,6 km Starachowice ul. Rogowskiego /teren byłej FSC – Zakładów Dolnych/
2,5 km Stacja kolejki wąskotorowej “Starachowice Wschodnie Wąskotorowe”
3.0 km Starachowice ul Zgodna
4,8 km Starachowice ul Boczna przystanek MZK
7,8 km Starachowice Michałów ul Wschodnia 33 – dęby, pomniki przyrody
8,5 km Starachowice ul Warszawka /tunel pod linią kolejową/
10,3 km początek asfaltowej drogi obok zalewu w Brodach
11,2 km Styków ul Poprzeczna
12,5 km Ruda ul Widok
13,7 km Ruda przystanek MZK szkoła.
15,5 km Brody. Tama i zabytki techniki związane ze Staropolskim Zagłębiem Przemysłowym
16,8 km Krynki kościół
17,1 km Krynki początek polnej drogi
18,1 km punkt widokowy na wzniesieniu w Krynkach
19,0 km droga Krynki – Godów
19,9 km rezerwat “Skały w Krynkach”
20,3 km zalew w Brodach – zbiornik wodny “oczko”
20,6 km droga Starachowice – Ostrowiec
21,9 km mogiła mieszkańców Gębic z czasów II wojny światowej
24,3 km mogiła mieszkańców Żuchowca z czasów II wojny światowej
27,3 km Kałków. Sanktuarium Maryjne, dom pielgrzyma, Golgota.
27,6 km Kałków, przystanek PKS – koniec szlaku

 

dsc 4049

Autor: Leszek Kowalski
leszek.kowalski@starachowice.eu

Szybki kontakt:

Urząd Miejski w Starachowicach
ul. Radomska 45
27-200 Starachowice

Tel: 41-322-10-00
e-mail: um@starachowice.eu

Pliki cookie pomagają nam udostępniać nasze usługi. Korzystając z tych usług, zgadzasz się na użycie plików cookie. Akceptuję